به گزارش تابش کوثر، مصرف نوشابه‌های انرژی‌زا در سال‌های اخیر به یکی از دغدغه‌های اصلی نهادهای سلامت در جهان تبدیل شده است. این نوشیدنی‌ها که با تبلیغات پرزرق‌وبرق و بسته‌بندی‌های جذاب روانه بازار می‌شوند، بخش زیادی از نوجوانان را به خود وابسته کرده‌اند.

مطالعات نشان می‌دهد که یک‌سوم دانش‌آموزان بین ۱۳ تا ۱۶ سال و حدود یک‌چهارم کودکان ۱۱ تا ۱۲ ساله حداقل یک بار در هفته نوشابه‌های انرژی‌زا مصرف می‌کنند. این آمار به روشنی بیانگر گسترش عادت خطرناک مصرف کافئین بالا در میان نسل جوان است.

کارشناسان می‌گویند نوشابه‌های انرژی‌زا هیچ ارزش غذایی برای کودکان ندارند و تنها باعث بروز مشکلات جسمی و روانی می‌شوند. پروفسور استیو ترنر، رئیس کالج سلطنتی پزشکان کودکان و نوجوانان تأکید کرده است: «نوجوانان انرژی خود را از خواب کافی، تغذیه سالم، ورزش و ارتباط خانوادگی به دست می‌آورند، نه از نوشابه‌های انرژی‌زا.»

پژوهش‌های گسترده نشان داده‌اند که مصرف این نوشیدنی‌ها با سردرد، بی‌خوابی، اضطراب، افسردگی و ضعف عملکرد تحصیلی رابطه مستقیم دارد. همچنین قند بالای این محصولات خطر ابتلا به چاقی، دیابت نوع ۲ و پوسیدگی دندان را افزایش می‌دهد.

وزارت بهداشت انگلیس اعلام کرده است فروش نوشابه‌های انرژی‌زا با بیش از ۱۵۰ میلی‌گرم کافئین در هر لیتر به افراد زیر ۱۶ سال ممنوع خواهد شد. این تصمیم در حالی اتخاذ شده که فروشگاه‌های زنجیره‌ای بزرگ پیش‌تر داوطلبانه عرضه این محصولات به نوجوانان را متوقف کرده بودند.

مقامات بهداشت می‌گویند هدف اصلی این طرح، پیشگیری از چاقی ۴۰ هزار کودک و کاهش مشکلات رفتاری در مدارس است. وزیر بهداشت انگلیس در این زمینه گفته است: «چگونه می‌توان از کودکان انتظار داشت در مدرسه موفق باشند وقتی هر روز معادل دو فنجان اسپرسو در بدن دارند؟ نوشابه‌های انرژی‌زا خواب، تمرکز و سلامت روان آنها را نابود می‌کنند.»

گزارش‌های علمی در جهان نیز همین واقعیت را تأیید می‌کنند. بررسی بیش از ۵۷ مطالعه با مشارکت ۱.۲ میلیون کودک نشان داده است مصرف نوشابه‌های انرژی‌زا به شکل جدی کیفیت خواب، تمرکز و آرامش روانی را مختل می‌کند.

بسیاری از کارشناسان تغذیه و فعالان حوزه سلامت معتقدند که ممنوعیت فروش نوشابه‌های انرژی‌زا به کودکان باید در سطح جهانی اجرا شود، چرا که نسل آینده را از آسیب‌های جبران‌ناپذیر جسمی و روانی حفظ می‌کند.

در شرایطی که کشورهای غربی با بحران سلامت نوجوانان روبه‌رو شده‌اند، رسانه‌های مستقل تأکید دارند ریشه این معضل در سودجویی شرکت‌های بزرگ غذایی و تبلیغات فریبنده نهفته است. این شرکت‌ها با بهره‌گیری از فضای مجازی و استفاده از چهره‌های ورزشی و هنری، نوجوانان را هدف قرار می‌دهند و آینده آنان را در معرض خطر قرار می‌دهند.

کارشناسان هشدار می‌دهند که اگر این روند ادامه یابد، نظام‌های بهداشتی کشورها با موجی از بیماری‌های مزمن ناشی از مصرف نوشابه‌های انرژی‌زا مواجه خواهند شد. از این رو، محدودیت‌ها و آگاهی‌بخشی عمومی تنها راه جلوگیری از گسترش این تهدید خاموش است.

م/۱۱۰*