به گزارش تابش کوثر، طبق یک پژوهش که بیش از سی سال زندگی بزرگسالان آمریکایی را بررسی کرده، احتمال ابتلا به زوال عقل بین ۵۵ تا ۹۵ سالگی به‌طور میانگین ۴۲ درصد است. این رقم در برخی گروه‌ها حتی بیشتر است.

در سال‌های اخیر توجه زیادی به پیشگیری از افت عملکرد مغز در دوران سالمندی شده، اما کمتر کسی درباره تأثیر استرس طولانی‌مدت صحبت می‌کند.

جنیفر گراهام-انگلند و مارتین اسلیوینسکی، استادان دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا می‌گویند: «استرس مزمن، عاملی پنهان ولی مهم در تندتر شدن روند پیری ذهنی است».

آن‌ها می‌گویند امروز، افراد میانسال و سالمند نسبت به نسل‌های قبلی بیشتر با استرس روبه‌رو هستند؛ دلیل اصلی هم مشکلات مالی و بی‌ثباتی شغلی است.

تنهایی، استرس و افت ذهنی

همه در زندگی روزمره با استرس سروکار دارند، اما وقتی استرس طولانی و مداوم شود، می‌تواند سلامت ذهن را به‌طور جدی تهدید کند. برای مثال، زندگی تنها مخصوصاً در دوران سالمندی می‌تواند احساس فشار روانی ایجاد کند و تشخیص یا درمان به‌موقع مشکلات ذهنی را سخت‌تر کند.

از طرف دیگر، استرس خواب را مختل می‌کند، جلوی تغذیه سالم و تحرک بدنی را می‌گیرد و این مسائل هم دوباره استرس را بیشتر می‌کنند.

پژوهشگران تأکید دارند: «سلامت روانی، عادت‌های رفتاری و واکنش‌های بدن به استرس، همه به‌هم مرتبط‌اند و روی هم اثر می‌گذارند».

در برنامه‌های پیشگیری از زوال عقل، جایی برای استرس نیست؟

پژوهش‌ها تاکنون بیش از ۱۴ عامل خطر برای زوال عقل را شناسایی کرده‌اند؛ از بیماری‌هایی مثل دیابت و افسردگی گرفته تا سبک زندگی، تغذیه و فعالیت بدنی. اما استرس مزمن با بیشتر این عوامل در ارتباط است و می‌تواند همه‌شان را تشدید کند.

با این حال، در بیشتر توصیه‌ها و برنامه‌های پیشگیری، نقش استرس جدی گرفته نمی‌شود. «بسیاری از مردم امکان دوری از شرایط پر استرس را ندارند»، پژوهشگران می‌گویند: «افرادی که درآمد و تحصیلات کم‌تری دارند یا در محله‌های محروم زندگی می‌کنند، بیشتر تحت فشارند و منابع حمایتی کم‌تری دارند».

چطور با استرس مقابله کنیم؟

خبر خوب این است که حتی تغییرات ساده در زندگی می‌تواند به کاهش خطر زوال عقل کمک کند. بهتر خوابیدن، غذای سالم خوردن، تحرک بیشتر و حتی ارتباط روزانه کوتاه با دیگران، مثل یک تماس تلفنی یا گفت‌وگو در صف نانوایی، می‌تواند موثر باشد.

همچنین محله‌های امن، پیاده‌روهای مناسب و برنامه‌های اجتماعی و آموزشی محلی، می‌توانند فضاهایی برای کاهش تنش و تقویت ذهن باشند.

پژوهشگران می‌گویند: «فقط کمی تأخیر در شروع آلزایمر، می‌تواند مقدار زیادی صرفه‌جویی برای هر فرد ایجاد کند».

اگرچه هنوز درمان قطعی برای آلزایمر وجود ندارد، اما توجه جدی‌تر به مدیریت استرس در کنار اقدامات دیگر، می‌تواند آغاز بیماری را به تعویق بیندازد و کیفیت زندگی را بالا ببرد.

م/۱۱۰*