به گزارش تابش کوثر، وقتی غذای تند میخورید، خیلی وقتها اشک میآورید، عرق میکنید یا بینیتان آب میاندازد. این واکنشها در واقع نشانههایی هستند که بدن سعی دارد ماده تحریککننده را هرچه سریعتر دفع کند. ماده فعال در فلفل، کپسایسین، برای همین منظور در گیاهان تکامل یافته است تا حیوانات را از جویدن دانهها بازدارد.
کپسایسین مستقیماً روی سیستم عصبی اثر میگذارد و با گیرندهای به نام TRPV1 در زبان، گلو و پوست فعال میشود. این گیرنده معمولاً خطر یا آسیب را شناسایی میکند و وقتی فعال میشود، یک «زنگ خطر» در بدن به صدا درمیآید که باعث واکنشهای غیرارادی مثل اشک، تعریق یا آبریزش بینی میشود.
چرا بعضیها از این تجربه لذت میبرند؟ بخشی از پاسخ به ژنتیک برمیگردد: برخی افراد نسخهای متفاوت از ژن TRPV1 دارند که حساسیت گیرنده را کم یا زیاد میکند. همچنین با تکرار مصرف غذای تند، بدن نسبت به آن مقاومتر میشود و مغز یاد میگیرد که این «خطر» کنترلپذیر است. همین حس کنترل و پیشبینی باعث میشود تجربه دردناک اولیه تبدیل به لذت شود.
این پدیده مشابه مازوخیسم بیضرر است: تجربهای که درد دارد اما ایمن است، مانند خوردن غذای تند، دیدن فیلم ترسناک یا سواری رولرکوستر. همچنین مصرف غذای تند باعث ترشح اندورفین میشود که نوعی احساس خوشی ایجاد میکند.
اگر بعد از خوردن غذای تند احساس سوختگی دارید، نوشیدن شیر یا ماست به دلیل حل کردن کپسایسین مؤثرتر از آب است، و حتی بستنی نعناع میتواند اثر حرارت را کاهش دهد چون هم کپسایسین را میگیرد و هم حس خنکی ایجاد میکند.
بنابراین، لذت از غذای تند ترکیبی از ژنتیک، عادت، کنترل ذهنی و پاداش عصبی است — و بخشی از تجربه فرهنگی و اجتماعی ما نیز هست.
انتهای پیام/
نظر شما