به گزارش تابش کوثر به نقل از نشریه نیوزویک، روان‌شناسان و کارشناسان تربیت کودک بر این باورند که «عقل سلیم» در کودکان پدیده‌ای ذاتی نیست و باید از طریق تجربه، گفت‌وگو و مشارکت فعال در زندگی روزمره شکل گیرد.

در این گزارش آمده است که کودکان از هوش و درک بالایی برخوردارند و در سال‌های ابتدایی زندگی به سرعت مهارت‌هایی چون راه رفتن، صحبت کردن و دوچرخه‌سواری را می‌آموزند، اما در موقعیت‌هایی مانند نگاه کردن به دو طرف خیابان پیش از عبور یا استفاده از حوله برای گرفتن ظرف داغ، هنوز به هدایت والدین نیاز دارند.

بر اساس یافته‌های دانشگاه ییل، حتی نوزادان سه‌ماهه تمایل به «شخصیت‌های کمک‌کننده» دارند و تا پایان سال اول زندگی، رفتارهایی از خود نشان می‌دهند که نشانه‌ی درک اولیه از درستی و نادرستی است. با این حال، کارشناسان تأکید می‌کنند که درک عقلانی و قضاوت درست در امور روزمره، روندی تدریجی است و باید از طریق آموزش و تجربه تقویت شود.

دکتر مارلین مارون، رئیس بخش خدمات روان‌شناسی مرکز پزشکی دانشگاه ورمانت، در گفت‌وگو با نیوزویک توضیح داد:
«والدین باید اجازه دهند فرزندانشان با تجربه، آزمون و خطا و حتی اشتباه کردن یاد بگیرند. دخالت مداوم در تصمیم‌گیری‌های کودک باعث می‌شود او از درک پیامدهای طبیعی رفتار خود بازبماند.»

وی افزود: «پرورش عقل سلیم در کودکان مستلزم آن است که والدین خود نیز در برابر خطاها و ناکامی‌های فرزندشان صبور باشند و به جای جلوگیری از هر اشتباه، در موقعیت‌های واقعی، شیوه‌ی حل مسئله و تصمیم‌گیری را به صورت عملی آموزش دهند.»

ان مک‌کیتریک، مربی تربیت کودک و مؤسس مرکز آموزشی Nurtured Noggins نیز با تأکید بر اهمیت تجربه در رشد فکری کودک گفت:
«عقل سلیم با گذر زمان شکل می‌گیرد و معمولاً تا دوران نوجوانی به‌طور کامل رشد نمی‌کند. نوجوانان به دلیل کمبود تجربه، هنوز در قضاوت‌های خود اشتباه می‌کنند و این بخش از رشد شناختی تا بزرگسالی ادامه دارد.»

وی تأکید کرد: «والدینی که بیش از حد در بازی‌ها، تصمیم‌ها و روابط اجتماعی فرزندان خود دخالت می‌کنند، در واقع مانع یادگیری طبیعی آنان می‌شوند. اجازه دهید کودک خود پیامد رفتارهایش را تجربه کند، مگر در مواردی که احتمال خطر وجود دارد.»

مک‌کیتریک نمونه‌هایی از این نوع تربیت را چنین بیان کرد:

• وقتی کودکی عمداً غذا را از سینی صندلی پرتاب می‌کند، والد می‌تواند با آرامش آن را جمع کرده و بگوید «تمام شد».

• اگر کودکی توپ خود را عمداً به بیرون از حیاط پرتاب کند، می‌توان به او پیشنهاد کرد با وسیله‌ای دیگر بازی کند تا بیاموزد نتیجه‌ی رفتار او چیست.

• هنگامی که کودکی به هم‌سن خود آسیب می‌زند، بهتر است به جای تنبیه، او را در کمک به بهبود کودک آسیب‌دیده مشارکت داد تا همدلی را بیاموزد.

این کارشناس همچنین افزود که «بازی آزاد، تعامل با همسالان و بزرگ‌ترها، گذراندن وقت در فضای باز و گفت‌وگوهای روزمره با والدین» از مهم‌ترین عوامل تقویت تفکر انتقادی و عقل سلیم در کودکان است.

او توصیه کرد: «والدین باید بدانند در هر مرحله‌ی رشد، چه انتظاراتی از فرزندشان واقع‌بینانه است و از شبکه‌ای از خانواده، دوستان و سایر والدین برای تبادل تجربه بهره ببرند.»

در پایان این گزارش آمده است که رشد عقل سلیم در کودکان، نه از طریق اجبار یا کنترل افراطی، بلکه از راه فراهم آوردن فرصت‌های تجربه، گفت‌وگو و استقلال تدریجی به دست می‌آید. تربیتی که در آن، کودک فرصت دارد اشتباه کند و یاد بگیرد، در آینده او را به انسانی متفکر، مسئول و دارای قوه‌ی تشخیص درست تبدیل خواهد کرد.
 انتهای پیام/