به گزارش تابش کوثر به نقل از واشنگتن پست، «کایلی سیتن» ـ کارشناس مدیریت شبکه‌های اجتماعی ـ در یادداشتی از تجربه شخصی خود برای رهایی از اعتیاد پنهان به تلفن همراه سخن گفته است.
او که به گفته خود «طراح چرخه حواس‌پرتی» در فضای مجازی است، تصور می‌کرد استفاده حرفه‌ای از تلفن همراه تفاوتی با استفاده اعتیادآور ندارد. اما پس از مدتی متوجه شد که حتی لحظه‌ای از سکوت یا بیکاری را بدون گوشی تجربه نمی‌کند و همواره در محاصره اعلان‌ها، تصاویر و پیام‌های بی‌پایان است.

آشنایی با ابزار «بریک»

پس از معرفی ابزار «بریک» (Brick) از سوی یکی از دوستانش، سیتن تصمیم گرفت آن را امتحان کند. این دستگاه کوچک ـ حدوداً به اندازه یک دسته کارت بازی ـ به کاربر اجازه می‌دهد تلفن همراه خود را برای مدتی مشخص قفل کند و تنها با بازگرداندن فیزیکی گوشی به دستگاه، دوباره آن را فعال سازد.

کاربر از طریق اپلیکیشن مربوط، انتخاب می‌کند کدام برنامه‌ها (مانند اینستاگرام، تیک‌تاک، ایمیل، پیامک و حتی موسیقی) مسدود شوند و تا چه زمانی در دسترس نباشند. در این حالت هیچ رمز عبور یا روش میان‌بری برای باز کردن وجود ندارد و تنها پنج «بازگشایی اضطراری» در ماه در اختیار کاربر است.

به گفته بنیان‌گذاران این پروژه، «تی‌جی درایور» و «زک ناسگویتز»، هدف از طراحی بریک «بازپس‌گیری کنترل از تلفن هوشمند» بوده است. آنها در بیانیه‌ای گفته‌اند:

«گوشی‌های ما قرار بود زندگی‌مان را بهتر کنند، اما برعکس، به مانعی برای زندگی واقعی تبدیل شدند.»

 تأثیرات روانی و رفتاری استفاده از بریک

سیتن می‌نویسد که با شروع استفاده از بریک، تازه متوجه شد مسئله اصلی نه خود تلفن، بلکه ناتوانی او در «تحمل سکوت و بیکاری» بوده است. او برای نخستین بار در سال‌های اخیر توانست لحظه‌هایی را بدون صدا، تصویر و نوتیفیکیشن تجربه کند.

در مدت دو ماه و نیم استفاده از بریک، او تغییرات مثبتی را تجربه کرد:

• بازگشت به مطالعه و خواندن پنج کتاب

• شروع نقاشی آبرنگ

• تماس‌های واقعی به‌جای پیام‌های سطحی

• کاهش سردردها و افزایش تمرکز

• احساس آرامش در لحظات خلوت و ارتباط عمیق‌تر با اطرافیان

او در بخشی از گزارش خود می‌نویسد:

«روابط واقعی باقی ماندند، اما آنهایی که فقط بر پایه تعامل دیجیتال ساخته شده بودند، از بین رفتند. در سکوتِ بعد از حذف شبکه‌های اجتماعی، تازه فهمیدم چه چیزهایی در زندگی‌ام اصیل است.»

بازتعریف ارتباط انسان و فناوری

سیتن تأکید می‌کند که ابزارهایی مانند بریک یادآور این حقیقت‌اند که «قدرت تصمیم‌گیری هنوز در اختیار انسان است». او می‌گوید طراحی شبکه‌های اجتماعی بر اساس «افزایش زمان ماندگاری کاربر» است و نه سلامت ذهنی او.

«پلتفرم‌ها تغییر نخواهند کرد. الگوریتم‌ها کمتر فریبنده نمی‌شوند. این ما هستیم که باید رابطه‌مان را با تلفن‌هایمان بازسازی کنیم.»

به گفته او، بریک به انسان کمک می‌کند میان خواست لحظه‌ای و نیاز واقعی تفاوت بگذارد و پیش از هر لمس صفحه، از خود بپرسد: «آیا واقعاً به این نیاز دارم؟»

نتیجه‌گیری

این گزارش بازتاب گسترده‌ای در فضای رسانه‌ای غرب داشته است، زیرا مسئله اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی در میان نسل جوان به بحرانی جهانی تبدیل شده است. کارشناسان حوزه سلامت روان در ایران نیز پیش‌تر نسبت به خطرات «وابستگی رفتاری» به تلفن همراه هشدار داده و بر ضرورت توسعه ابزارهای خودکنترلی و فرهنگ‌سازی رسانه‌ای تأکید کرده‌اند.

انتهای پیام/