به گزارش تابش کوثر، این عارضه که خطر ابتلا به دیابت، چاقی و بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهد، سال‌ها به‌عنوان مشکل روانی یا ناشی از اختلالات خواب دیگر تلقی می‌شد.

پژوهشگران بیمارستان «بریگهام اند وومنز» در بوستون هفت مولکول موجود در خون را شناسایی کردند که به خواب‌آلودگی مفرط روزانه (EDS) مرتبط هستند. آنان در نشریه «ای‌بیومدیسین» نوشتند یافته‌ها نشان می‌دهد که رژیم غذایی و هورمون‌ها نقش تعیین‌کننده‌ای در بروز خستگی روزانه دارند و دریافت اسیدهای چرب امگا ۳ و امگا ۶ می‌تواند از بروز آن جلوگیری کند.

در این مطالعه، داده‌های مربوط به ۸۷۷ مولکول طبیعی بدن که تحت‌تأثیر هورمون‌ها و عوامل بیرونی مانند تغذیه قرار می‌گیرند، بررسی شد. نمونه خون ۶ هزار داوطلب در «طرح سلامت جامعه اسپانیایی‌تبارها» جمع‌آوری و میزان خواب‌آلودگی روزانه آنان از طریق پرسش‌نامه سنجیده شد. نتایج نشان داد هفت متابولیت با این عارضه ارتباط مستقیم دارند.

دکتر «طارق فقیه» متخصص اختلالات خواب در بیمارستان بریگهام اند وومنز گفت: «مطالعه ما نشان می‌دهد رژیم غذایی و ژنتیک نقش مهمی در خواب‌آلودگی روزانه دارند. با شناخت تغییرات زیستی می‌توانیم علت بروز این مشکل، نشانه‌های اولیه و راه‌های کمک به بیماران را بهتر درک کنیم.»

به گفته محققان، وجود برخی متابولیت‌ها مانند «تیرامین» که در غذاهای تخمیرشده یا میوه‌های بیش‌رس یافت می‌شود، با کاهش کیفیت خواب شبانه و افزایش خطر خواب‌آلودگی روزانه به‌ویژه در مردان مرتبط است. در مقابل، امگا ۳ و امگا ۶ که در ماهی‌های چرب، زرده تخم‌مرغ و مغزها وجود دارد، خطر ابتلا به این اختلال را کاهش می‌دهد.

پژوهش همچنین نشان داد سه مولکول دیگر بسته به جنسیت متفاوت عمل می‌کنند و هورمون‌هایی مانند پروژسترون می‌توانند در فرآیندهای مرتبط با خواب از جمله تولید ملاتونین نقش داشته باشند.

با وجود این یافته‌ها، پژوهشگران تأکید کردند مطالعه محدودیت‌هایی دارد و برای اثبات قطعی نتایج باید تحقیقات بیشتری انجام شود. به‌عنوان نمونه، داده‌های مربوط به کیفیت خواب با پرسش‌نامه جمع‌آوری شد و نه آزمایش‌های بالینی دقیق.

دکتر فقیه افزود: «اجرای یک آزمایش بالینی گام مهم بعدی خواهد بود و می‌تواند نشان دهد آیا مصرف امگا ۳ و امگا ۶ از طریق رژیم غذایی واقعاً خطر ابتلا به خواب‌آلودگی روزانه را کاهش می‌دهد یا خیر.»

این اختلال بر اساس برآوردها تا یک‌سوم جمعیت بزرگسال جهان را تحت تأثیر قرار می‌دهد و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی، چاقی و حتی مرگ زودرس را افزایش می‌دهد.

م/۱۱۰*