به گزارش تابش کوثر، طی دهههای اخیر، بسیاری از کشورهای اروپایی مالیات بر ثروت را لغو کردهاند و تا سال ۲۰۲۵ تنها سه کشور اسپانیا، نروژ و سوئیس همچنان از شهروندان خود مالیات بر ثروت دریافت میکنند. در برخی دیگر از کشورها همچون فرانسه، ایتالیا، هلند و بلژیک نیز این مالیات صرفاً بر داراییهای خاص اعمال میشود.
بر اساس دادههای بانک مرکزی اروپا، در ابتدای سال ۲۰۲۵، پنج درصد ثروتمندترین افراد منطقه یورو بیش از ۴۵ درصد از ثروت خالص خانوارها را در اختیار داشتند و دهک بالایی جامعه ۵۷.۴ درصد ثروت را در دست داشت. همین تمرکز بالای ثروت موجب شده بحث مالیات بر ثروتمندان در مرکز توجه محافل سیاسی و اقتصادی اروپا باقی بماند. با این حال، مخالفتهای جدی نیز وجود دارد؛ بهویژه زمانی که برنار آرنو، میلیاردر فرانسوی، مالیات پیشنهادی ۲ درصدی بر داراییهای بالای ۱۰۰ میلیون یورو را «تهاجمی مرگبار برای اقتصاد» توصیف کرد.
وضعیت کشورها:
اسپانیا
مالیات بر ثروت در اسپانیا به صورت تصاعدی از ۰.۱۶ تا ۳.۵ درصد بر داراییهای بیش از ۷۰۰ هزار یورو اعمال میشود. مقیمان اسپانیا بر داراییهای جهانی خود و غیرمقیمان تنها بر داراییهای واقع در اسپانیا مالیات میپردازند. دولت مرکزی اسپانیا در سال ۲۰۲۲ مالیات جدیدی موسوم به «مالیات همبستگی» نیز وضع کرد که بر ثروتهای بیش از سه میلیون یورو با نرخ ۱.۷ تا ۳.۵ درصد اعمال میشود و ابتدا موقت بود، اما دائمی شد.
نروژ
این کشور از داراییهای بالاتر از ۱.۷ میلیون کرون (معادل ۱۴۵ هزار یورو) تا ۲۰ میلیون کرون (۱.۷۱ میلیون یورو) یک درصد مالیات اخذ میکند. برای ثروتهای بالاتر از این سقف، نرخ مالیات به ۱.۱ درصد میرسد. از این میزان، ۰.۷ درصد سهم شهرداریها و ۰.۳ درصد سهم دولت مرکزی است.
سوئیس
بر اساس گزارش سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD)، مالیات بر ثروت در سوئیس با آستانههای معافیت پایین در ایالتهای مختلف (کانتونها) همراه است و به همین دلیل نه تنها ثروتمندان بلکه بخش قابل توجهی از طبقه متوسط را نیز دربر میگیرد. در زوریخ، مالیات از ۸۰ هزار فرانک (۸۵ هزار یورو) برای افراد مجرد و از ۱۵۹ هزار فرانک (۱۷۰ هزار یورو) برای متأهلین و سرپرستان خانوار آغاز میشود و با نرخ ۰.۰۵ درصد شروع شده و در ثروتهای بالای ۳.۲۶ میلیون فرانک (۳.۴۹ میلیون یورو) به ۰.۳ درصد میرسد.
مالیات بر داراییهای خاص
در فرانسه، مالیات بر ثروت تنها بر داراییهای ملکی بالای ۱.۳ میلیون یورو اعمال میشود و نرخ آن تا ۱.۵ درصد افزایش مییابد. ایتالیا، بلژیک و هلند نیز مالیاتهایی بر داراییهای مالی دارند، اما مالیات سراسری بر مجموع ثروت افراد وجود ندارد.
میزان درآمد کشورها از مالیات بر ثروت
طبق گزارش OECD، درآمد حاصل از مالیات بر ثروت در سال ۲۰۲۳ در سوئیس ۹.۵ میلیارد یورو (۴.۳ درصد از کل درآمد مالیاتی)، در اسپانیا ۳.۱ میلیارد یورو (۰.۶ درصد)، در نروژ ۲.۷ میلیارد یورو (۱.۵ درصد) و در فرانسه ۲.۳ میلیارد یورو (۰.۲ درصد) بوده است. سهم این مالیات از تولید ناخالص داخلی نیز اندک است؛ از ۰.۲۱ درصد در اسپانیا تا ۱.۱۶ درصد در سوئیس.
کشورهایی که مالیات بر ثروت را لغو کردند
بر اساس گزارش بنیاد مالیات، طی سه دهه گذشته شمار کشورهای عضو OECD که این مالیات را اعمال میکردند از ۱۲ کشور در سال ۱۹۹۰ به چهار کشور در سال ۲۰۱۷ کاهش یافت. اتریش (۱۹۹۴)، دانمارک و آلمان (۱۹۹۷)، هلند (۲۰۰۱)، فنلاند، ایسلند و لوکزامبورگ (۲۰۰۶) و سوئد (۲۰۰۷) از جمله کشورهایی بودند که آن را لغو کردند.
دلایل لغو
دلایل اصلی لغو این مالیات به ناکارآمدی در تحقق اهداف بازتوزیعی، هزینههای اجرایی بالا و خطر فرار سرمایه مربوط میشود. گزارش OECD تأکید دارد که در شرایط تحرک بالای سرمایه و دسترسی ثروتمندان به پناهگاههای مالیاتی، مالیات بر ثروت در دستیابی به عدالت اجتماعی چندان موفق نبوده است. کارشناسان هشدار میدهند که با افزایش نرخها، افراد ثروتمند به راحتی سرمایه و حتی محل اقامت خود را به کشورهای همسایه منتقل میکنند و در نتیجه نه تنها مالیات بر ثروت بلکه درآمدهای ناشی از مالیات بر مصرف و درآمد نیز از دست میرود.
انتهای پیام/
نظر شما