به گزارش تابش کوثر و به نقل از تسنیم، معاون سیاستگذاری‌های پولی بانک مرکزی تأکید کرد نرخ ارز در تجارت ایران بیش از آنکه محرک صادرات باشد، به عاملی برای افزایش هزینه‌های تولید و فشار بر واردات تبدیل شده است.
محمد شیریجیان در نشست پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی با محوریت «چالش‌های ارزی و نااطمینانی اقتصادی» گفت: بخش اعظم صادرات کشور—حتی غیرنفتی—به خام‌فروشی و صادرات مواد اولیه محدود است و همین ترکیب، صادرات ایران را در برابر نوسانات ارزی بی‌اثر کرده است. او تصریح کرد نبود ارزش افزوده و فرآوری مطلوب در محصولات، دلیل اصلی بی‌تفاوتی صادرات به افزایش نرخ ارز است.
او در ادامه افزود: در مقابل، تولید و واردات وابستگی شدیدی به نرخ ارز دارند و با توجه به اینکه نزدیک به ۹۰ درصد واردات شامل کالاهای واسطه‌ای است، هر جهش ارزی مستقیماً قیمت تمام‌شده کالاها را بالا می‌برد.
شیریجیان با اشاره به مطالعات بانک مرکزی اعلام کرد: «در شرایط کنونی نرخ ارز به لنگر اصلی انتظارات تورمی جامعه بدل شده و هر تغییر آن هم رفتار مردم در خرید دارایی‌ها را تغییر می‌دهد و هم تورم تولیدکننده و مصرف‌کننده را تحریک می‌کند.»
او اضافه کرد: در پنج سال اخیر تأمین ارز کشور ۲۶ میلیارد دلار افزایش یافته، اما به‌دلیل نبود نظام بودجه‌ریزی مبتنی بر عملکرد و اولویت‌بندی، این منابع به ارزش افزوده و توسعه پایدار منجر نشده است.
این مقام بانک مرکزی یکی از موانع اصلی تک‌نرخی شدن ارز را قاچاق کالا دانست و گفت: «تنها در سال ۱۴۰۱ حدود ۱۰ میلیارد دلار قاچاق خروجی و ۱۶ میلیارد دلار قاچاق ورودی داشتیم که تأمین ارزی آن از بازار آزاد انجام می‌شود. تا زمانی که قاچاق و تحریم‌ها وجود دارد، دستیابی به نرخ واحد ارزی ناممکن خواهد بود.»
بر اساس این اظهارات، ریشه مشکلات ارزی کشور نه در قیمت دلار، بلکه در ساختار معیوب تجارت خارجی، خام‌فروشی، نبود استراتژی توسعه‌ای و سلطه قاچاق نهفته است و این مسیر بدون اصلاحات بنیادین همچنان پرچالش خواهد ماند.
م/۱۱۰
نظر شما