به گزارش تابش کوثر، دکتر نیما فرید مجتهدی، اقلیم شناس، در گفت‌وگو با ایسنا گفت: «پس روی آب دریا به حدود ۳۰۰ متر در سواحل خزر رسیده و اگر به ۵۰۰ یا ۶۰۰ متر برسد، با یک منطقه بیابانی مواجه خواهیم شد که مملو از ماسه و نمک است.» براساس گزارش مرکز مطالعات و تحقیقات دریای خزر در خرداد ۱۴۰۴، کاهش سطح آب این دریا که از سال ۱۳۷۵ آغاز شده و همچنان ادامه دارد.
میزان بارش‌ها در رودخانه‌های شمالی مانند ولگا افزایش داشته، اما آبدهی به دریا کاهش یافته است. مدیریت آب، تبخیر زیاد و تغییر اقلیم از عوامل مؤثر بر این پدیده هستند.
وی با اشاره به تاریخچه نوسانات دریای خزر افزود: «این دریا همیشه با پیش‌روی و پس‌روی مواجه بوده و بعد از پس‌روی حدود دو متر در دهه ۵۰، با پیش‌روی آب در دهه ۷۰ مواجه شدیم که خسارت‌هایی به سکونتگاه‌های ساحلی و سازه‌های بندری وارد کرد.»
این اقلیم‌شناس توضیح داد که گرمایش جهانی و خشکسالی‌های حوضه آسیای میانه و روسیه باعث افزایش تبخیر و کاهش ورودی آب به دریای خزر شده است. او افزود: «اگر دریای خزر پس‌روی کند، بیشترین تاثیر را بر سواحل روسیه می‌گذارد و هرگونه کاهش تراز به ضرر کشورهای شمالی خزر خواهد بود.»
فرید مجتهدی همچنین تاکید کرد: «اثرات گرمایش جهانی و تغییر اقلیم در دریاهای آزاد با دریاهای بسته مانند خزر بسیار متفاوت است. در خزر شاهد پس‌روی‌های ناشی از تبخیر هستیم، زیرا این دریا وابسته به یخ‌های قطبی نیست.»
او خطر خشک شدن تالاب انزلی و میانکاله را یادآور شد و گفت: «تمام تالاب‌های حاشیه دریای خزر در معرض خشکی هستند. در حال حاضر با فرسایش بادی مواجه هستیم، اما رطوبت بالا و گونه‌های بومی اثرات پس‌روی را تعدیل کرده‌اند.»
این اقلیم‌شناس درباره پیشگیری از بیابانی شدن مناطق جنوبی خزر افزود: «باید با کاشت گونه‌های بومی سازگار با خاک شور، تثبیت خاک سواحل را فراهم و از فرسایش بادی جلوگیری کنیم.»
وی در پایان خواستار پایش مستمر نهادهای علمی و تحقیقاتی شد و توضیح داد: «گرمایش زمستانه باعث کاهش بارش برف و باران در حوضه آبریز خزر شده که این کاهش، آبدهی رودهای ورودی و آبخوان‌ها را تامین نمی‌کند و تبخیر بیشتر، همه در میزان پس‌روی آب موثر است.»
م/۱۱۰
نظر شما