به گزارش تابش کوثر، مهدی رهنما رئیس پژوهشگاه هواشناسی و علوم جو، با اشاره به مدل‌سازی‌های انجام‌شده درباره گردوخاک اخیر گفت: «بخش عمده گردوخاک تهران از استان‌های تهران، البرز، قزوین، قم و مرکزی برخاسته و منشاء آن داخلی است.»
وی افزود: «در مناطق جنوب‌غرب و غرب کشور، گردوخاک منشاء خارجی دارد و از کشورهای عراق، عربستان، کویت و سوریه به ایران وارد می‌شود. در جنوب‌شرق کشور نیز گردوخاک از مرز افغانستان و پاکستان وارد شده و با گردوخاک داخلی ترکیب شده است.»
رهنما تاکید کرد: «در استان‌هایی چون سیستان و بلوچستان و کرمان، توالی گردوخاک با منشاءهای داخلی و خارجی موجب تشدید شرایط شده است. در شمال‌شرق کشور نیز هم‌زمان منشاء داخلی (خراسان رضوی) و خارجی (ترکمنستان) فعال بوده‌اند.»
او درباره نقش تالاب صالحیه گفت: «مدل‌های ما نشان می‌دهند که تالاب صالحیه یکی از عوامل تشدید گردوخاک در تهران است.»
در پاسخ به شایعات مربوط به تاثیر جنگ ۱۲روزه و حملات رژیم صهیونیستی بر آلودگی هوای تهران، رهنما تصریح کرد: «این ادعا را رد می‌کنیم؛ حملات نقطه‌ای بوده ولی گردوخاک اخیر بخش وسیعی از تهران و شهرهای اطراف را تحت تأثیر قرار داده است.»
وی افزود: «ممکن است به‌صورت موضعی غبار ایجاد شود، اما نمی‌توان منشأ گردوخاک گسترده را به آن حملات نسبت داد. گردوخاک اخیر منشاء طبیعی دارد و نتیجه فعال شدن کانون‌های داخلی و خارجی بالقوه است.»
رئیس پژوهشگاه هواشناسی در واکنش به اظهار نظر یکی از مسئولان مبنی بر "لزوم عادت مردم به گردوخاک" گفت: «ما باید بپذیریم که کشور ما بیابانی و خشک است، اما این به معنای پذیرش منفعلانه نیست. باید از ظرفیت روش‌های تثبیت کانون گردوخاک، آمایش سرزمینی و کشاورزی حفاظت‌شده برای کاهش آثار استفاده کنیم.»
او تاکید کرد: «در کشورهایی مانند چین، عربستان و اسپانیا مدیریت یکپارچه منابع آب، مراتع و سرزمین باعث کاهش گردوخاک شده است. ما نیز باید همین مسیر را دنبال کنیم.»
رهنما با اشاره به ضعف زیرساخت‌های داده‌ای در کشور گفت: «شبکه پایش گردوخاک در کشور یکپارچه نیست و ایستگاه‌ها به صورت پراکنده در سازمان‌های مختلف وجود دارند و داده‌ها به اشتراک گذاشته نمی‌شوند.»
وی خاطر نشان کرد: «ما شبکه‌ای با تراکم کافی در نقاط بحرانی نداریم و عمده ایستگاه‌ها در کلان‌شهرها مستقر هستند. در مناطق مرکزی کشور حتی کانون‌های فعال فاقد ایستگاه مناسب هستند.»
او درباره روش‌های شناسایی منشاء ریزگردها گفت: «در پژوهشگاه با ترکیب مدل‌های زمینی، هواشناسی، تصاویر ماهواره‌ای و داده‌های سنجش زمینی مدل بومی تولید کرده‌ایم که برای پیش‌بینی غلظت و منشاء گردوخاک استفاده می‌شود.»
وی افزود: «در این مدل‌ها از شاخص‌هایی مانند درصد سنگ‌فرش زمین و فرسایش‌پذیری نیز بهره می‌بریم تا قابلیت خیزش گردوخاک در مناطق مختلف را شناسایی کنیم.»
رهنما در پایان گفت: «طرح‌هایی برای استفاده از هوش مصنوعی در پیش‌بینی‌های هواشناسی در دست اقدام داریم که به‌زودی رونمایی خواهند شد.»
کیفیت هوای تهران هم اکنون بر روی شاخص ۹۱ و قابل قبول قرار دارد.
م/۱۱۰
نظر شما