به گزارش تابش کوثر، گوگل پس از گذشت بیش از دو سال از زلزله مرگبار ترکیه، به کوتاهی آشکار در عملکرد سیستم هشدار زلزله خود اعتراف کرد. این تأخیر در اطلاع‌رسانی، درحالی‌که بیش از ۵۵ هزار نفر جان باختند، بار دیگر وابستگی خطرناک کشورها به فناوری‌های غربی و غیربومی را برجسته کرده است.

شرکت گوگل اذعان کرده که سیستم هشدار زلزله این شرکت در جریان زلزله‌های ویرانگر ترکیه در ۶ فوریه ۲۰۲۳، نتوانسته هشدار لازم را به ۱۰ میلیون کاربر تلفن همراه اندرویدی ارسال کند. این در حالی‌ است که این سیستم در همان روز فعال بوده اما شدت زلزله را به‌طور جدی دست‌کم گرفته است.

براساس گزارش رسمی منتشرشده در نشریه علمی ساینس، الگوریتم تشخیص زلزله گوگل شدت لرزه اولیه را بین ۴.۵ تا ۴.۹ برآورد کرده بود، در حالی که شدت واقعی آن ۷.۸ بوده است. این خطای محاسباتی فاجعه‌بار در حالی رخ داده که اولین زلزله در ساعت ۴:۱۷ بامداد روی داد و بسیاری از قربانیان در خواب بودند.

گوگل اعلام کرده: «ما همچنان در حال بهبود سیستم بر اساس یافته‌های جدید از هر زلزله هستیم.» اما افشای این اطلاعات با تأخیری دو ساله، انتقادات گسترده‌ای را در پی داشته است.

الیزابت ردی، استاد دانشگاه معدن کلرادو، گفته است: «از اینکه بیش از دو سال طول کشید تا این اطلاعات منتشر شود، واقعاً ناامید شده‌ام. این یک رویداد کوچک نبود؛ هزاران نفر جان خود را از دست دادند و عملکرد این سیستم هشدار، آن‌گونه که باید، ظاهر نشد.»

سیستم هشدار گوگل تحت عنوان Android Earthquake Alerts (AEA)، با بهره‌گیری از داده‌های سنسورهای موبایل‌های اندرویدی، لرزش زمین را شناسایی کرده و به کاربران هشدار می‌دهد. این سیستم دارای دو سطح هشدار است: هشدار «Take Action» که صدای بلندی پخش کرده و تنظیمات سکوت تلفن را نادیده می‌گیرد، و هشدار «Be Aware» که فقط برای لرزش‌های خفیف‌تر طراحی شده است.

با این حال، خبرنگاران با وجود تحقیقات میدانی در مناطق زلزله‌زده، هیچ کاربری را نیافتند که هشدار سطح بالای "Take Action" را پیش از وقوع زلزله دریافت کرده باشد.

گوگل در بازبینی عملکرد خود اعلام کرده که پس از وقوع زلزله، با بازتنظیم الگوریتم، در شبیه‌سازی مجدد توانسته هشدار سطح بالا را به ۱۰ میلیون نفر و هشدار سطح پایین را به بیش از ۶۷ میلیون نفر ارسال کند. اما به گفته کارشناسان، این تغییرات دیرهنگام، زندگی هزاران انسان را نجات نمی‌دهد.

هارولد توبین، مدیر شبکه لرزه‌نگاری شمال غرب اقیانوس آرام، تصریح کرده است: «شفافیت درباره عملکرد این فناوری ضروری است. آیا برخی کشورها با این تصور که گوگل کار را انجام می‌دهد، از توسعه سیستم‌های بومی غافل مانده‌اند؟»

بر اساس گزارش گوگل، این سیستم تاکنون در ۹۸ کشور هشدارهایی ارسال کرده، اما هنوز پاسخی درباره عملکرد این سیستم در زلزله سال ۲۰۲۵ میانمار به رسانه‌ها ارائه نکرده است.

م/۱۱۰*