به گزارش تابش کوثر و به نقل از خبرگزاری آنا؛ فناوری هسته‌ای دیگر فقط در قلب راکتورها نمی‌تپد؛ حالا در اتاق‌های جراحی، مزارع کشاورزی، خطوط تولید صنعتی و حتی در سیاست‌گذاری‌های کلان سلامت و اقتصاد حضور دارد.

گزارش حاضر مروری است بر کاربردهای اساسی غنی سازی و انرژی هسته‌ای در زندگی روزمره مردم که گوشه‌ای از کاربردهای صلح‌آمیز فناوری هسته‌ای را روشن می‌کند. در هر بخش، بررسی می‌شود که غنی‌سازی چگونه در آن زمینه به‌کار رفته و چه دستاوردهایی برای کشور به همراه داشته است.

رادیوداروهایی که جان بیماران را نجات می‌دهند 

دانشمندان کشور ما تاکنون چندین نوع رادیوداروی حیاتی تولید کرده‌اند که در درمان بیماری‌های پیشرفته مانند سرطان، مشکلات تیروئیدی، اختلالات استخوانی و آلزایمر کاربرد دارند. این داروها با تابش هدفمند، سلول‌های بیمار را از بین می‌برند و در برخی موارد، جان بیماران در آستانه مرگ را نجات می‌دهند.

غنی‌سازی در این زمینه، امکان تولید ایزوتوپ‌های پرتوزا را فراهم کرده که پایه اصلی ساخت رادیوداروها هستند. این دستاورد نه‌تنها استقلال دارویی کشور را تقویت کرده، بلکه سالانه ده‌ها میلیون دلار صرفه‌جویی ارزی به همراه داشته و بیماران را از سفرهای پرهزینه درمانی بی‌نیاز کرده است.

تصویربرداری پزشکی با فناوری هسته‌ای دقیق‌تر می‌شود

فناوری‌های نوین تصویربرداری پزشکی مانند PET اسکن، اسپکت و دوربین‌های گاما، با استفاده از رادیوداروهای پرتوزا، امکان تشخیص دقیق بیماری‌هایی مانند سرطان، مشکلات قلبی و اختلالات مغزی را در مراحل اولیه فراهم کرده‌اند. این فناوری‌ها در مراکز درمانی پیشرفته مورد استفاده قرار می‌گیرند و نقش مهمی در ارتقای کیفیت تشخیص دارند.

غنی‌سازی هسته‌ای در این حوزه، زیرساخت تولید رادیوایزوتوپ‌های مورد نیاز برای تصویربرداری را فراهم می‌کند. برخورداری از این چرخه، کشورها را قادر می‌سازد تا بدون وابستگی به واردات، داروهای پرتوزا را تولید کرده و خدمات درمانی را توسعه دهند.

توسعه صنعت با فناوری هسته‌ای ممکن می‌شود

فناوری هسته‌ای در صنعت نیز جایگاه مهمی پیدا کرده است. از تولید قطعات دقیق در صنایع هوافضا و خودروسازی گرفته تا استفاده از پرتودهی برای استریل‌سازی تجهیزات پزشکی، این فناوری به افزایش کیفیت و ایمنی محصولات کمک کرده است. همچنین، در حوزه جوشکاری و بررسی ترک‌های فلزی، پرتودهی نقش کلیدی دارد.

غنی‌سازی در این بخش، امکان تولید منابع پرتوزا با شدت و نوع مناسب را فراهم می‌کند. این منابع در دستگاه‌های صنعتی به‌کار می‌روند و موجب کاهش هزینه‌های تولید، افزایش دقت فنی و ارتقای استانداردهای ایمنی در صنایع داخلی می‌شوند.

چرخه کامل فناوری هسته‌ای در حوزه سلامت و استقلال علمی 

چرخه کامل فناوری هسته‌ای در ایران شامل استخراج، غنی‌سازی، تولید رادیودارو و مدیریت پسماندهای پرتوزا توسعه یافته است. چنین زیرساختی، امکان تولید پایدار داروهای پرتوزا و تجهیزات پزشکی را فراهم کرده و کشور را از وابستگی به واردات نجات داده است.

غنی‌سازی در این چرخه، نقطه آغاز تولید داروهای پرتوزا و تجهیزات پزشکی است. برخورداری از این توانمندی، ایران را در برابر تحریم‌های دارویی مقاوم کرده و مسیر تحقیق و نوآوری در پزشکی هسته‌ای را هموار ساخته است.

کشاورزی و امنیت غذایی؛ تولید محصولات مقاوم و پربازده

امروزه ۷۰ کشور جهان از فناوری هسته‌ای در بخش کشاورزی بهره می‌برند. یکی از برجسته‌ترین کاربردها، اصلاح ژنتیکی گیاهان با استفاده از پرتودهی کنترل‌شده است. در این روش، دانشمندان با به‌کارگیری تکنیک‌های هسته‌ای، موجب ایجاد جهش‌های مطلوب در ژنوم بذرها می‌شوند.

این فرآیند منجر به تولید گونه‌های زراعی مقاوم‌تر و پرمحصول‌تر شده که در برابر چالش‌هایی چون خشکسالی، شوری خاک و آفات از خود پایداری نشان می‌دهند. نتیجه این اقدام، افزایش بهره‌وری و تضمین امنیت غذایی در مقیاس جهانی است.

صنعت ساختمان؛ انقلابی در ایمنی و دوام سازه‌ها

فناوری هسته‌ای با کاربردهای متنوع خود، در حال دگرگون ساختن آینده صنعت ساختمان است. متخصصان از این دانش برای تحلیل دقیق ترکیبات مصالح ساختمانی، بهبود مقاومت بتن و افزایش چشمگیر دوام سازه‌ها استفاده می‌کنند. تکنیک‌هایی مانند پرتودهی گاما و نوترونی سبب افزایش چگالی و یکنواختی بتن می‌شوند. علاوه بر این، تصویربرداری هسته‌ای این امکان را فراهم می‌آورد تا آسیب‌های داخلی و ترک‌های ریز در سازه‌ها، پیش از آن‌که به مرحله بحرانی برسند، شناسایی شوند. به این ترتیب، کنترل کیفیت در فرآیند ساخت‌وساز به سطح کیفی جدیدی ارتقا یافته و در نهایت، ایمنی و طول عمر پروژه‌های عمرانی تضمین می‌شود.

زلزله‌شناسی؛ پیش‌بینی دقیق‌تر و مدیریت بحران

فناوری هسته‌ای در حوزه علوم زمین، سهم بسزایی در افزایش دقت مطالعات لرزه‌خیزی دارد. این فناوری امکان بررسی تغییرات پوسته زمین و تحلیل حرکت گسل‌ها را با جزئیات بی‌سابقه‌ای فراهم می‌کند. با استفاده از ایزوتوپ‌های پایدار و پرتودهی هسته‌ای، می‌توان مناطق مستعد زلزله را شناسایی و تغییرات زمین‌شناسی را پایش کرد. ادغام داده‌های پرتویی با الگوریتم‌های هوش مصنوعی، منجر به توسعه سیستم‌های هشدار زودهنگام کارآمدتر و دقیق‌تری شده است که توانایی پیش‌بینی زمان و مکان وقوع زلزله را به شکل قابل‌توجهی بهبود بخشیده و فرصت ارزشمندی برای کاهش خسارات جانی و مالی ایجاد می‌کند.

صنعت بازی‌های ویدئویی: ارتقای تجربه دیجیتال

شاید غیرمستقیم‌ترین اما جذاب‌ترین کاربرد فناوری هسته‌ای، در صنعت پررونق بازی‌های ویدئویی باشد. این فناوری از طریق بهینه‌سازی محاسبات پیچیده، ارتقای زیرساخت‌های سخت‌افزاری و مدل‌سازی فیزیکی واقع‌گرایانه، به غنای محیط‌های دیجیتال کمک می‌کند. همچنین، فناوری‌های مرتبط با ارتباطات شبکه‌ای هسته‌ای می‌توانند در کاهش تأخیر در بازی‌های آنلاین نقش داشته باشند. 

انتهای پیام/