استفاده نابجا و مستمر از آنتی‌بیوتیک، این منبع دارویی، سبب ظهور معضلی به نام مقاومت در برابر آنتی‌بیوتیک شده است.
سه شنبه ۱۲ آذر ۱۳۹۸ ساعت ۰۹:۲۷
کد مطلب : 103514
مقاومت در برابر آنتی‌بیوتیک به یک معضل جهانی بدل شده و همین امر کارشناسان سازمان جهانی بهداشت را به ایجاد پویشی برای مقابله با این معضل واداشته است.
یک برنامه جهانی برای مقابله با مشکل رو به رشد مقاومت در برابر آنتی‌بیوتیک‌ها و سایر داروهای ضد میکروبی در شصت و هشتمین مجمع جهانی بهداشت در ماه می سال 2015 میلادی تایید شد. یکی از اهداف اصلی این طرح بهبود آگاهی و درک مقاومت در برابر آنتی‌بیوتیک از طریق ارتباطات موثر، آموزش و تعلیم است.
آنتی بیوتیک‌ها به روش‌های مختلفی عمل می کنند؛ برخی از آن‌ها باکتری‌ها را می‌کشند و برخی، از رشد باکتری‌ها جلوگیری می کنند. روش عمل آنتی‌بیوتیک‌ها متفاوت است اما در نهایت همه آن‌ها از ما در برابر باکتری‌ها محافظت می‌کنند. بعضی از آنتی‌بیوتیک‌ها روی عده زیادی از باکتری‌ها موثر هستند، اما بعضی فقط روی انواع کمی اثر می‌کنند.
مقاومت میکروبی چیست؟
آنتی بیوتیک‌ها از طریق مقابله با عوامل بیماری‌زا سبب بقای زندگی ما می‌شوند، اما گاهی بعضی از باکتری‌ها آنقدر قوی می‌شوند که می‌توانند مقابل این آنتی‌بیوتیک‌ها مقاومت کنند و در نتیجه، این داروها به خوبی عمل نمی‌کنند؛ این، همان مقاومت آنتی‌بیوتیکی است. در این حالت، انواع قوی‌تر باکتری‌ها کشته یا متوقف نمی‌شوند، بلکه می‌مانند، رشد می‌کنند و گسترش می‌یابند. این بار، دیگر، باکتری‌ها سخت‌تر کشته یا متوقف می‌شوند.
در واقع در مقاومت میکروبی، میکروب‌ها در می‌یابند که چگونه اثر داروها را برای کُشتن و یا ضرر زدن به آن‌ها متوقف کنند.
هر میکروب به طور طبیعی قابلیت تبدیل شدن به یک میکروب مقاوم در برابر دارو را دارد. آنچه سبب گسترش مقاومت میکروبی می‌شود، این است که اکثر میکروب‌ها خیلی سریع در حال زاد و ولد و تکثیر هستند؛ در این روند از میان میکروب‌های درحال تکثیر ممکن است یک میکروب به طور تصادفی و با استفاده از فرصتِ شناسایی داروها، به یک داروی ضد میکروبی، مقاوم شود. از آنجا که میکروب‌های حساس به دارو توسط دارو کشته شده‌اند، میکروب‌های مقاوم زنده می‌مانند و وقتی در آینده دوباره عفونتی با این میکروب رخ می‌دهد، دارو دیگر نمی‌تواند بر میکروب‌های مقاوم اثر بگذارد.
علل بروز مقاومت میکروبی در آنتی‌بیوتیک
آنچه سبب رواج باکتری‌های مقاوم به آنتی‌بیوتیک می‌شود، استفاده از آنتی‌بیوتیک است. وقتی شخصی شروع به استفاده از آنتی‌بیوتیک می‌کند ابتدا باکتری‌های ضعیف‌تر کشته می‌شوند اما انواع قوی‌تر، دیرتر کشته می‌شوند. اگر شخص مصرف آنتی بیوتیک را زودتر از موقعِ مناسب قطع کند، باکتری‌های قوی‌تر ممکن است باقی بمانند و در فرصت مناسب دوباره رشد و تکثیر یابند. کامل نکردن دوره درمان با آنتی‌بیوتیک، سبب می‌شود که تغییراتی در باکتری به وجود بیاد و آنتی‌بیوتیک نتواند باکتری هدف را تشخیص دهد.
استفاده مکرر و نابجا از آنتی‌بیوتیک، یکی از مهمترین دلایل افزایش باکتری‌های مقاوم به دارو هستند. آنتی بیوتیک یک منبع با ارزش دارویی است که برای درمان عفونت‌های باکتریایی مورد استفاده قرار می‌گیرد و استفاده از آن تنها با تجویز پزشک و در یک دوره درمانی کامل موثر است.
باید در نظر داشت که آنتی‌بیوتیک فقط قادر به درمان عفونت‌های باکتریایی است و به هیچ عنوان در برابر عفونت‌های ویروسی مانند سرماخوردگی، گلودرد و آنفلوآنزا موثر نیست.
دانستنی‌هایی درباره مصرف آنتی‌بیوتیک
*آنتی‌بیوتیک‌ها منابع دارویی با ارزشی هستند که می‌توانند با مصرف خودسرانه مت، از دست بروند.
* مصرف خودسرانه و بیش از اندازه آنتی‌بیوتیک‌ها باعث به وجود آمدن مقاومت آنتی‌بیوتیکی می‌شود.
* آنتی‌بیوتیک‌های خود را به دیگران پیشنهاد نکنید، حتی اگر علایم بیماری شما مشابه باشد.
* درمان خود سرانه و نامنظم آنتی‌بیوتیک سلامت همه ما را به خطر می‌اندازد.
* به علت استفاده بدون نسخه و بیش از حد از آنتی‌بیوتیک‌ها، اثر بخشی آن‌ها رو به کاهش است.
* درمان عفونت‌های مقاوم به آنتی‌بیوتیک بسیار سخت و پیچیده است.
* اگر به طور مکرر و نامناسب از آنتی‌بیوتیک‌ها استفاده می‌کنید بدانید که شما هم در افزایش باکتری‌های مقاوم به درمان نقش دارید.
* آیا فکر می‌کنید برای درمان سرماخوردگی به آنتی‌بیوتیک نیاز دارید؟ دوباره فکر کنید و از پزشک خود مشورت بگیرید.
* قبل از مصرف بدون نسخه آنتی‌بیوتیک از خودتان بپرسید: آیا لازم است؟ آیا برای درمان بیماری من مناسب است؟
* عفونت‌های مختلف، آنتی‌بیوتیک‌های مختلف لازم دارند. لطفا با پزشک خود مشورت کنید.
منبع:فارس
ر/111
۰